Sieć Badawcza Łukasiewicz wyniesie w kosmos polskiego nanosatelitę
Ruszył projekt SPARK, w ramach którego powstanie satelita badawczy, służący do testowania polskich technologii w kosmosie – powiedział dr Hubert Cichocki, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz. SPARK będzie kosztował prawie 15 mln złotych, a wyniesienie nanosatelity w kosmos może nastąpić już za dwa lata.
Dokumenty inaugurujące projekt SPARK – w obecności ministra nauki i szkolnictwa wyższego Marcina Kulaska – podpisali dr Hubert Cichocki, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz oraz prof. Cezary Szczepański, dyr. Instytutu Lotnictwa (ILOT). Satelita badawczy SPARK (Spacecraft Platform Architecture for Research and Key-enabling missions, z ang. „architektura platformy statku kosmicznego do badań i misji kluczowych”) pozwoli prowadzić badania i testy technologii opracowanych w Polsce.
„Sieć Badawcza Łukasiewicz ma szansę stać się motorem napędowym polskiego sektora kosmicznego dzięki kompetencjom budowanym w instytutach sieci, tak jak tutaj, w ILOT, liderze naszego konsorcjum w tym projekcie” – przekazał prezes Hubert Cichocki, podkreślając, iż ILOT ma m.in. laboratoria do integracji satelitów i własny segment naziemny wraz z centrum przetwarzania danych.
SPARK to wspólne przedsięwzięcie trzech instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz (SBŁ): Instytutu Lotnictwa (ILOT), Instytutu Metali Nieżelaznych (IMN) oraz Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów (PIAP). SB Łukasiewicz przeznaczy na ten cel 14,6 mln zł ze środków własnych – jak podkreślił dr Cichocki – „zaoszczędzonych w ostatnich latach na różnych kosztach administracyjnych SBŁ”.
SPARK będzie satelitą typu CubeSat 3U, czyli niewielkim, modułowym urządzeniem o wymiarach 10x10x30 cm. Platforma, którą można wyprodukować i umieścić na orbicie stosunkowo niskim kosztem, pozwoli realizować różnorodne misje naukowe i testować zaawansowane technologie, w tym systemów awionicznych, źródeł zasilania, komputerów pokładowych i rozwiązań komunikacyjnych.
Dyrektor ILOT prof. Cezary Szczepański mówił z kolei, że program SPARK wpisuje się w strategię SBŁ, która zakłada m.in. rozwój projektów podwójnego zastosowania (cywilnego i wojskowego) i rozbudowę polskich kompetencji kosmicznych. „SPARK, czyli z ang. Iskra, ma zapewnić polskim technologiom tzw. flight heritage – potwierdzenie, że są one skuteczne i wydajne w warunkach kosmicznych. Bardzo istotne jest z punktu widzenia polskiego bezpieczeństwa, rozwoju, technologii i przychodów, żebyśmy w tej dziedzinie mieli kompetencje i byli decydentami. Celem tego projektu jest wejście na tę ścieżkę rozwoju” – powiedział prof. Szczepański.
Satelita będzie wyposażony w modułowy komputer pokładowy, stworzony dzięki doświadczeniom przy budowie OBC-K1 – komputera dla rakiety suborbitalnej ILR-33 BURSZTYN 2K, która w 2024 r. osiągnęła pułap 101 km i przekroczyła Linię Kármána, czyli umowną granicę kosmosu. Prace projektowe i testy satelity SPARK potrwają 30 miesięcy, potem – w trzecim kwartale 2027 r. – SPARK zostanie wyniesiony na orbitę.
„To także sygnał dla polskich badaczy, doktorantów, inżynierów, studentów: nie musicie już wyjeżdżać, żeby tworzyć przyszłość. Możecie to robić tutaj, w Polsce, na światowym poziomie. Wierzę, że ta platforma będzie inspiracją dla nowego pokolenia, by uwierzyli, że technologie kosmiczne to nie odległa wizja, ale realna, dostępna rzeczywistość” – powiedział Marcin Kulasek, minister nauki i szkolnictwa wyższego.
Minister Kulasek ocenił, że projekt SPARK to odpowiedź na globalne wyzwania badawcze, technologiczne i gospodarcze. „Po wysłaniu na orbitę polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego to kolejny dowód na to, że z impetem wkraczamy do elitarnego grona państw mierzących wyżej. Dosłownie i w przenośni” – mówił minister Kulasek.
„Zależy nam na wykorzystaniu istniejącego potencjału Sieci Badawczej Łukasiewicz w maksymalnym stopniu. SPARK koncentruje się na praktycznym rozwoju inżynierii satelitarnej, obejmując pełen cykl życia misji: od fazy koncepcyjnej i projektowania elementów platformy, przez integrację i testy środowiskowe, aż po operacyjną eksploatację satelity na orbicie” – dodał dr Hubert Cichocki, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz.
Do Sieci Badawczej Łukasiewicz, założonej w 2019 r., należą 22 instytuty badawcze, zlokalizowane w 12 miastach Polski. Jednostką koordynującą pracę instytutów jest Centrum Łukasiewicz.
Źródło informacji: PAP MediaRoom, Fot. PAP/M. Kmieciński (1)